De schadelijke effecten van tabak op de gezondheid zijn alom bekend en onmiskenbaar. Jaarlijks sterven wereldwijd miljoenen mensen aan tabaksgebruik, en Nederland is hierop geen uitzondering. In ons land sterven bijna 20.000 mensen per jaar aan de gevolgen van roken, wat neerkomt op 9% van de totale ziektelast. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) speelt een cruciale rol in het terugdringen van tabaksgebruik en het bevorderen van de volksgezondheid.
Bronnen
Het proces om een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) ten aanzien van tabak in te voeren, is complex en vereist verschillende stappen. Het begint met een internetconsultatie, gevolgd door een voorhangprocedure bij de Eerste en Tweede Kamer en advies van de Raad van State. Pas na deze stappen kan een AMvB worden gepubliceerd in het Staatsblad en in werking treden. Dit gedetailleerde proces waarborgt dat de regelgeving goed doordacht en breed gedragen is.
Tabaksgebruik beïnvloedt het bewustzijn van de mens negatief. Roken is sterk verslavend en leidt tot ernstige gezondheidsschade. De impact op de gezondheid is aanzienlijk: rokers sterven gemiddeld tien jaar eerder dan niet-rokers, en een groot percentage van sterfgevallen door longkanker (82%) en COPD (76%) is direct toe te schrijven aan roken. Naast de gezondheidsschade veroorzaakt roken ook hoge maatschappelijke kosten. Onderzoek door het RIVM, het Trimbos-instituut en de Universiteit Maastricht heeft aangetoond dat de maatschappelijke kosten van roken enorm zijn.
Het RIVM meet de impact van tabak op de volksgezondheid door onder andere de Volksgezondheid Toekomst Verkenning. Dit rapport geeft inzicht in de prevalentie van roken en de daarmee samenhangende ziektelast. Deze data zijn essentieel voor het ontwikkelen van effectief beleid. De bevindingen van het RIVM en andere onderzoeksinstituten bevestigen keer op keer de noodzaak van streng tabaksontmoedigingsbeleid.
De verantwoordelijkheid van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport reikt ver. Hoewel VWS geen directe verantwoordelijkheid draagt voor de activiteiten van KWF Kankerbestrijding, werkt het ministerie nauw samen met diverse partijen om de schadelijke gevolgen van roken onder de aandacht te brengen. Een belangrijk initiatief is het Nationaal Preventieakkoord (NPA) uit 2019, waarin verschillende maatregelen zijn opgenomen om een rookvrije generatie in 2040 te realiseren.
Onder het NPA zijn diverse maatregelen getroffen, zoals de verhoging van accijns op tabaksproducten, de invoering van een uitstalverbod, het verminderen van verkooppunten en het invoeren van neutrale verpakkingen. Deze maatregelen zijn erop gericht de toegankelijkheid en aantrekkelijkheid van tabaksproducten te verminderen. Daarnaast financiert VWS campagnes zoals PUUR Rookvrij, die rokers aanmoedigen om te stoppen.
De Rijksoverheid zet ook in op het vergroten van de bewustwording van de schadelijke gevolgen van roken. Het Trimbos-instituut en het RIVM verzamelen en verspreiden gegevens over rookgedrag en de gezondheidsimpact ervan. Deze gegevens vormen de basis voor publieksvoorlichting en beleidsontwikkeling.
Het streven naar een rookvrije generatie in 2040 is ambitieus, maar noodzakelijk. De maatregelen van VWS en de inzet van diverse gezondheidsorganisaties zijn cruciaal om dit doel te bereiken. De rol van de overheid in het reguleren van tabaksgebruik en het bevorderen van de volksgezondheid is essentieel voor een gezondere toekomst voor alle Nederlanders.
