Trauma is een woord dat vaak alleen wordt geassocieerd met de meest ingrijpende gebeurtenissen: oorlog, mishandeling, seksueel misbruik. Deze ‘grote T-trauma’s’ hebben onmiskenbaar een diepgaande impact op het leven van mensen. Het is daarom begrijpelijk dat wanneer we het over trauma hebben, we in eerste instantie denken aan deze heftige ervaringen.
Echter, de realiteit is dat trauma een veel breder spectrum beslaat. Dit roept de vraag op: heeft bijna iedereen een vorm van trauma? Het antwoord hierop hangt sterk af van hoe we trauma definiëren.
De grote T-trauma’s, zoals fysieke of seksuele mishandeling, het verlies van een ouder of geweld binnen het gezin, zijn de meest voor de hand liggende vormen van trauma. Onderzoek toont aan dat bijvoorbeeld mannen die seksueel zijn misbruikt, later in hun leven drie keer zoveel kans hebben op een hartaanval. Dit benadrukt hoe diepgeworteld de gevolgen van dergelijke trauma’s kunnen zijn, zowel psychologisch als fysiologisch.
Maar trauma gaat verder dan deze grootse, duidelijk herkenbare gebeurtenissen. Trauma is niet alleen wat ons overkomt, maar ook wat er in ons gebeurt. Het is de wond die ontstaat binnenin ons. Mensen kunnen gekwetst worden door zowel grote als kleine gebeurtenissen. Kleine kinderen kunnen bijvoorbeeld ook trauma's oplopen in liefdevolle gezinnen wanneer hun emotionele behoeften niet worden vervuld. Dit worden 'kleine T-trauma's' genoemd.
Denk aan een kind dat opgroeit zonder de nodige aandacht en onvoorwaardelijke liefde. Als een kind niet gezien, gehoord of getroost wordt wanneer het verdrietig is, kan dit leiden tot diepe emotionele wonden. Zelfs in gezinnen waar geen sprake is van fysiek geweld of misbruik, kunnen kinderen zich verwond voelen als hun behoeften aan emotionele nabijheid en steun niet worden vervuld.
Een kind dat opgroeit zonder ruimte voor spontane, creatieve spel, zonder de vrijheid om buiten te spelen en te ontdekken, loopt ook het risico op kleine T-trauma's. In de huidige digitale wereld zien we steeds vaker dat kinderen minder de kans krijgen om vrij te spelen, wat essentieel is voor hun hersenontwikkeling. Deze vormen van verwaarlozing zijn subtieler, maar kunnen net zo ingrijpend zijn als de grotere trauma's.
Trauma, in welke vorm dan ook, is vaak veel algemener dan we denken. Het gaat er niet alleen om wat ons overkomt, maar ook om de impact die het heeft op onze innerlijke wereld. De gevolgen van onopgeloste trauma's kunnen zich later in het leven manifesteren als fysieke en mentale gezondheidsproblemen, van chronische ziektes tot depressie en angststoornissen.
Het is daarom van cruciaal belang om een bredere kijk op trauma te ontwikkelen. Door zowel de grote als de kleine T-trauma's te erkennen, kunnen we beter begrijpen hoeveel mensen eigenlijk met trauma's te maken hebben. Dit inzicht is niet alleen belangrijk voor individuen, maar ook voor de maatschappij als geheel. Het vraagt om een gezamenlijke inspanning om de emotionele en psychologische behoeften van kinderen serieus te nemen en te vervullen, zodat zij op kunnen groeien tot gezonde en veerkrachtige volwassenen.
In een samenleving waar we ons meer bewust zijn van de brede impact van trauma, kunnen we stappen ondernemen om zowel grote als kleine wonden te helen. Het begint met erkennen dat trauma in vele vormen voorkomt en dat iedereen een bepaald niveau van kwetsbaarheid heeft. Door deze kwetsbaarheid te erkennen en er zorg voor te dragen, kunnen we bouwen aan een gezondere en sterkere gemeenschap.
Bron
Met dank aan
- Dr. Gabor Maté https://drgabormate.com/
- Steven Bartlett https://www.stevenbartlett.com/
