Alcoholgebruik is een wereldwijd probleem dat immense schade aanricht, niet alleen op het gebied van gezondheid, maar ook op sociaal en economisch vlak. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) leidt overmatig alcoholgebruik jaarlijks tot de dood van 3 miljoen mensen wereldwijd, wat ongeveer 5,3% van alle sterfgevallen vertegenwoordigt. Maar de gevolgen beperken zich niet tot sterfte; alcohol veroorzaakt ook een groot deel van alle ziektes en letsel wereldwijd, ongeveer 5,1%.
De impact van alcohol strekt zich verder uit dan alleen fysieke gezondheidsproblemen. Het heeft ook ernstige sociale en economische gevolgen voor individuen en samenlevingen. Mensen kunnen vroegtijdig sterven of gehandicapt raken als gevolg van alcoholgebruik. Opvallend is dat bij mensen tussen de 20 en 39 jaar ongeveer 13,5% van alle sterfgevallen gerelateerd is aan alcohol.
Naast de directe gevolgen voor de gezondheid kan overmatig drinken leiden tot psychische problemen zoals depressie en gedragsstoornissen. Bovendien vergroot alcohol het risico op het ontwikkelen van andere ernstige ziekten en letsel [1].
Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) staat alcohol, in vergelijking met 18 andere middelen, op de tweede plaats als meest giftige middel. Het veroorzaakt de zesde mate van verslaving en staat op de derde plaats voor sociale schade. Voor de bevolking als geheel wordt alcohol beschouwd als het op één na meest schadelijke middel [2].
Uit de Nationale Drug Monitor blijkt dat in 2022 maar liefst 43,5% van de mensen dagelijks minstens één glas alcohol dronk. Opvallend is ook dat 22,8% van de mensen in de leeftijdsklasse van 18-19 jaar zware drinkers waren [3].
KWF Kankerbestrijding benadrukt dat zelfs het drinken van één glas alcohol per dag het risico op kanker vergroot. Hoe meer alcohol wordt geconsumeerd, des te hoger het risico op het ontwikkelen van kanker [4].
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) rapporteert dat in 2022 maar liefst 1.058 mensen zijn overleden als gevolg van alcoholgebruik. Dit staat in schril contrast met het feit dat 47.592 mensen zijn gestorven als gevolg van kanker [5].
Volgens rapporten van VeiligheidNL vonden in 2022 naar schatting 23.900 Spoedeisende Hulp-behandelingen plaats als gevolg van alcoholgerelateerde ongevallen of geweldplegingen, wat vijf procent van alle SEH-bezoeken vertegenwoordigt [6].
Zorginstituut Nederland waarschuwt voor de schadelijke effecten van alcohol op het lichaam en de hersenen [7].
De Gezondheidsraad benadrukt dat alcoholgebruik het risico op aandoeningen aan de hersenen, lever, maag en hart- en bloedvaten verhoogt. Vooral voor vrouwen geldt dat hoe meer alcohol er wordt gedronken, des te hoger het risico op borstkanker [8].
De cijfers en rapporten tonen overduidelijk aan dat alcoholgebruik een verwoestend effect heeft op individuen en samenlevingen, met ernstige gevolgen voor de gezondheid, veiligheid en welzijn van mensen over de hele wereld. Het is een kwestie die dringend aandacht en actie vereist om de impact ervan te verminderen en mensen te beschermen tegen de negatieve gevolgen van overmatig alcoholgebruik.
