Gezondheidszorg

Als gezondheid de kern van beleid is, hebben we sterke kaarten in handen. Artikel 12 van het Internationaal Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele Rechten (IVESCR) zegt dat iedereen recht heeft op de best mogelijke gezondheid. Dat betekent niet alleen goede zorg, maar ook schone lucht, veilig vervoer, gezond eten en een fijne leefomgeving. Artikel 3 van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) voegt toe dat bij alle beslissingen die kinderen raken, hun belang voorop moet staan.

Deze twee artikelen zijn als azen in een kaartspel: ze geven Nederland een sterke plicht en recht om gezondheid centraal te zetten in beleid. Dit sluit goed aan bij de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de VN. Vooral SDG 3 (Goede gezondheid en welzijn), maar ook SDG 11 (Duurzame steden), SDG 13 (Klimaatactie) en SDG 2 (Geen honger) vragen om gezond beleid.

De Europese Unie ondersteunt dit met subsidies, zoals het EU4Health-programma voor gezondheid, de Green Deal voor schone lucht en het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid dat gezondheid en duurzaamheid stimuleert. Nederland kan met artikel 12 IVESCR, artikel 3 IVRK en de SDG’s als basis, deze Europese middelen inzetten om een écht gezond en duurzaam land te maken.

Joet vraagt €550.000 subsidie aan voor een klinische proef. Die vergelijkt psilocybine met alcohol bij mensen met psychosociale klachten. Alcohol veroorzaakt veel schade; psilocybine lijkt veiliger en mogelijk therapeutisch. In Ede worden 150 volwassenen onderzocht. De studie is dubbelblind en professioneel begeleid. Doel: effectiviteit, veiligheid en maatschappelijke kosten meten. De subsidie dekt personeel, middelen, begeleiding en analyse. Resultaten kunnen helpen bij betere zorg, minder alcoholproblemen en slimmer beleid. De aanvraag is in samenwerking met Ziekenhuis Gelderse Vallei en Gemeente Ede. De impact is groot, de kosten relatief laag. We vragen steun voor dit vernieuwende onderzoek.

In de bijlage vindt u onze investeringspitch voor Wageningen/Ede. Deze regio heeft unieke kennis en samenwerkingen tussen Wageningen University, het Ziekenhuis Gelderse Vallei en de gemeente Ede. Door hier €100 miljoen te investeren, kunnen we startups helpen groeien die werken aan gezonde voeding, duurzame landbouw en betere zorg. Dit zorgt voor meer banen, betere producten en een sterke Nederlandse economie. We vragen dit bedrag via het Nationaal Groeifonds, om in 2025 te starten met een pilot. De regio is er klaar voor en wij vertellen graag meer.

Artsen en psychiaters zitten vast in een systeem dat draait om protocollen en farmaceutische winst. Natuurlijke middelen zoals psilocybine worden genegeerd, niet om medische redenen, maar vanwege winstbelangen. De farmaceutische industrie bepaalt via VWS en CBG welke middelen worden erkend. Kritische artsen werden gestraft, alternatieve behandelingen verboden. ADHD-medicatie en stresspillen worden te snel voorgeschreven, terwijl natuurlijke therapieën worden buitengesloten. Met tools als Power BI kan data-analyse helpen inzicht te geven in wat wérkt. Microdosering biedt artsen zelfinzicht en empathie. Geneeskunde begint bij zelfkennis. Tijd voor medische integriteit, transparantie en mensgerichte zorg, niet meer symptoombestrijding. Dat kan nu al.

De GGZ kost miljarden per jaar, terwijl herstel uitblijft. Medicatie onderdrukt symptomen, maar maakt mensen vaak afhankelijk. Waarom sluiten we goedkopere, effectievere opties uit? Psilocybine-therapie – legaal via truffels – werkt bij depressie en trauma soms beter dan jarenlange pillen. Eén traject kost €1.500 tot €3.000, terwijl jaren antidepressiva of ADHD-medicatie veel duurder zijn. Als slechts 10% overstapt, besparen we al honderden miljoenen per jaar. De wetenschap ondersteunt het, de wet staat het toe, patiënten willen het. Maar het oude systeem verdient meer aan langdurige zorg. Psilocybine is te effectief en te goedkoop. Daarom wordt het genegeerd. Tijd voor lef.

In Nederland slikken honderdduizenden Ritalin of Concerta: middelen die verwant zijn aan speed. Ze verhogen dopamine en onderdrukken rust. Truffels doen het tegenovergestelde. Ze activeren het deel van je zenuwstelsel dat zorgt voor herstel, inzicht en emotionele verwerking. Psilocybine uit truffels is legaal, werkt anders dan standaardmedicatie en blijkt effectief bij depressie, angst en ADHD. Toch blijven artsen vooral pillen voorschrijven met zware bijwerkingen. De wet zegt: bespreek redelijke alternatieven. Internationale verdragen erkennen psilocybine als waardevol. De Grondwet geeft die verdragen directe werking. Truffels zijn legaal. Wat ontbreekt, is geen wet – maar lef om beter te kiezen.

Hierbij dien ik namens Joet een onderzoeksvoorstel in voor ZonMw, gericht op het onderzoeken van de genezende werking van gedecarboxyleerde cannabis, bereid door verhitting in de oven, bij alcohol-geïnduceerde ontstekingen. Dit pilotonderzoek, uitgevoerd in samenwerking met de Gemeente Ede en het Ziekenhuis Gelderse Vallei, beoogt met een dubbelblinde, placebo-gecontroleerde studie te bepalen of orale toediening van geactiveerde cannabis ontstekingswaarden kan verlagen bij ongeveer 40 deelnemers. Met een budget van €100.000,- willen we hoogwaardige materialen, laboratoriumanalyses, personeel en communicatie bekostigen. Het onderzoek sluit aan bij maatschappelijke en wetenschappelijke doelen, zoals het verbeteren van volksgezondheid, het bevorderen van natuurlijke behandelopties en het ondersteunen van het recht op geïnformeerde keuze, en draagt bij aan diverse SDG’s, waaronder goede gezondheid en het verminderen van ongelijkheid. Graag bespreken wij met ZonMw de mogelijkheden voor financiering en samenwerking om dit belangrijke initiatief te realiseren.

Youri Hazeleger feliciteert minister Daniëlle Jansen (NSC) met haar benoeming. Hij stelt een nieuw financieringsmodel voor dat gemeenten, zorgverzekeraars en ziekenhuizen stimuleert om met geanonimiseerde, privacy-veilige data beter samen te werken. Dit model helpt om zorg effectiever en betaalbaarder te maken. Hij noemt ook een AI-training voor huisartsen en een Microsoft Power BI-tool voor het delen en analyseren van zorgdata. Zo kunnen middelen, vooral het extra budget voor jeugdzorg, slimmer en transparanter worden ingezet. Hazeleger vraagt om een gesprek om dit voorstel verder toe te lichten en benadrukt het belang van innovatie en samenwerking in de zorg.

Power BI laat met duidelijke dashboards zien wat werkt in de zorg en wat niet. Zo zie je bij klachten welke diagnoses worden gesteld, welke behandelingen volgen, hoe lang die duren en wat ze kosten. Dat geeft inzicht en helpt om tijdig bij te sturen. Bijvoorbeeld: werkt medicatie bij angst, of leidt het juist tot méér GGZ-zorg? Door data slim te gebruiken, zie je ook waar alternatieve therapieën zinvol kunnen zijn – zoals DMT-therapie bij vastgelopen situaties. Met Power BI onderbouw je wat werkt, los van gewoontes of belangen. Zo maken we de zorg menselijker, doelgerichter en betaalbaarder.