Mark Rutte, een figuur die decennialang de Nederlandse politiek heeft gedomineerd, staat nu in het brandpunt van toenemende kritiek en twijfel over zijn integriteit als leider. Recentelijke gebeurtenissen hebben zijn geloofwaardigheid ernstig ondermijnd, waardoor zijn reputatie als betrouwbare bestuurder op losse schroeven staat.
In juni 2015, na onthullingen over 70 burgerdoden door Nederlandse luchtaanvallen in Irak, beweerde Rutte geen herinnering te hebben aan mondelinge informatie van de minister van Defensie, die hem mogelijk over deze tragische gebeurtenissen had ingelicht [1]. Dit gebrek aan herinnering en de daaropvolgende ontkenning van verantwoordelijkheid voeden twijfels over zijn transparantie en zijn vermogen om cruciale informatie adequaat te beheren.
Vanavond is verder al een paar keer de minister van Defensie geciteerd over wat zij zich herinnert. Haar herinnering is dat zij mij in juni 2015 vermoedelijk mondeling heeft geïnformeerd. Daar staat bij dat ik daar geen herinnering aan heb. Ik zeg er ook bij dat ik daarmee ook niet kan uitsluiten dat het gebeurd is. Maar ik heb er gewoon geen herinnering aan dat ze dat gedaan heeft. Er staat ook bij in welke termen ze dat gedaan heeft en die zijn vanavond een paar keer herhaald. Ze staan ook precies in de brief.
...
Ik heb dus geen herinnering, en ik kan die nu natuurlijk ook niet oproepen, ...
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/h-tk-20192020-29-10.html
Lees ook
Een vergelijkbare situatie deed zich voor tijdens het onderzoek naar de Teevendeal, waarbij Rutte beweerde geen herinnering te hebben aan cruciale details, hoewel zijn toenmalige minister van Justitie hem hierover zou hebben geïnformeerd [2]. Dit patroon van 'geheugenverlies' suggereert een selectieve benadering van verantwoordelijkheid, wat zijn geloofwaardigheid als eerlijke en integere leider verder ondermijnt.
Ik had eerder al gezegd dat die hele kwestie van dat bonnetje grondig moest worden uitgezocht en dat we precies moesten weten hoe dat zit. Ik heb er geen herinnering aan, maar Opstelten heeft me in de marge gezegd dat hij me toen heeft verteld dat het Van Brummen werd.
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/h-tk-20152016-93-8.pdf
Op 1 april 2023 erkende Rutte publiekelijk dat hij zich vergist had door te ontkennen dat hij gesprekken over Pieter Omtzigt had gevoerd, terwijl later bleek dat hij wel degelijk bij dergelijke gesprekken betrokken was [3]. Het incident rond het wissen van sms-berichten voedde vervolgens het beeld van een premier die de waarheid tracht te manipuleren, ondanks zijn verzekeringen dat zijn intenties zuiver waren.
Op 1 april heb ik gezegd: ‘Ik heb het niet over Pieter Omtzigt gehad.’ Ik bleek het wel over hem te hebben gehad, namelijk dat hij minister kon worden. Dat was dus een fout van mij en terecht dat de Kamer over me heen rijdt. Dat snap ik, accepteer ik. Het wissen van sms’jes hebben we een heel debat over gehad en volgens mij heb ik daar duidelijk gemaakt dat ik op een geen enkele manier met ill intentions iets gedaan heb en volgens mij accepteert de Kamer dat ook. Dus we kunnen wel steeds, en dat accepteer ik, dat is uw goed recht, al die dingen blijven terughalen en optellen en zeggen zie je wel die Rutte die belazert alles, maar dat is gewoon niet waar.
In internationale aangelegenheden vertoonde Rutte ook een gebrek aan helderheid [4]. Bijvoorbeeld, tijdens discussies over president Poetin, kon hij zich niet precies herinneren hoe en met wie hij informatie had gedeeld, wat vragen opriep over zijn vermogen om diplomatieke zaken transparant en accuraat af te handelen.
Om te beginnen is het een feit dat ik in de week van de 29ste door Halbe Zijlstra word geïnformeerd over dit relevante feit en dat hij negen, tien, elf dagen later dat interview geeft. Hij doet precies wat hij mij beloofd heeft. Dat ik een te lichte inschatting heb gemaakt van hoe het politiek zou landen, heb ik hier toegegeven. Ik heb geen herinnering of ik dat met wie dan ook precies besproken heb. Ik weet het gewoon echt niet. Ik vind het in die zin — dat houd ik echt staande — ook niet relevant. Want wat Zijlstra belooft te gaan doen, heeft hij precies zo gedaan, zoals hij vanmiddag als missionair minister van Buitenlandse Zaken in de beantwoording van de vragen ook precies meldde. Hij zei het te gaan doen en heeft het vervolgens gedaan. Dus ja, dat zijn de feiten. Ik vind het dus niet relevant dat ik forensisch onderzoek ga doen naar allerlei mensen die ik in mijn geheugen moet oprakelen. Dan zou ik namelijk op zoek zijn naar bepaalde pogingen om in die periode dingen te beïnvloeden, maar daartoe had ik geen aanleiding. Dat weet ik wél zeker. Daar had ik geen enkele aanleiding voor, omdat wat Zijlstra mij beloofde te gaan doen, ook gebeurd is. Dus als ik het misschien al met iemand besproken zou hebben, waar ik oprecht geen herinnering aan heb, had ik daarmee in ieder geval niet het doel om als "controlfreak", zoals Asscher het zei, de gang van dat proces te beïnvloeden in die tien dagen. Nee, ik had dat belang niet, want de controlfreak was bevredigd. Zijlstra beloofde dit te gaan doen, en hij heeft het ook gedaan.
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/h-tk-20172018-51-24.html
Recentelijk, tijdens een debat over de dividendbelasting, beweerde Rutte dat er naar zijn beste weten geen relevante memo's bestonden, terwijl later bleek dat dit niet klopte [5]. Deze inconsistenties in zijn verklaringen voeden het beeld van een premier die niet alleen onvolledige informatie verstrekt, maar ook zijn eigen rol in cruciale dossiers minimaliseert.
Toch even, want nou wordt alles weer door elkaar gehaald door mevrouw Marijnissen. Dat hele stapeltje van gisteren, behalve het VVD-stuk, kende ik niet. In één stuk herken ik dingen, omdat het als bijlage bij het VVD-stuk zit. Dus vorig jaar zei ik dat ik geen herinneringen had. Als ik nu kijk naar de stukken of ik ze herken, dan herken ik ze niet. Overigens, al zou ik ze nu herkennen, dan zou het nog niet erg zijn, want dan hoefde ik er vorig jaar nog geen herinnering aan te hebben. Dat ik ze niet herken is ook niet gek als je weet hoe het met die stukkenstroom gaat. Dat is het wat betreft dat stuk.
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/h-tk-20172018-78-7.html
De uitspraken van politici, zoals die van Van Meijeren in november 2021, werpen ook een schaduw over Rutte’s geloofwaardigheid [6]. Kritiek op zijn aanpak van de COVID-19-pandemie, inclusief beschuldigingen van liegen en misleiding over vaccinatiebeleid en bijbehorende maatregelen, ondermijnt verder het publieke vertrouwen in zijn leiderschap.
De reden dat wij Rutte en De Jonge niet meer vertrouwen, is dat zij herhaaldelijk en aantoonbaar de Nederlandse bevolking hebben voorgelogen. Zo hebben ze gelogen dat een vaccin ons uit de crisis zou helpen, gelogen dat een vaccinatiegraad van 70% daarvoor voldoende zou zijn, gelogen dat de vaccins alle tests en trials hebben doorstaan, gelogen dat een QR-code op de werkvloer wettelijk onmogelijk gemaakt zou moeten worden, gelogen dat vrijwillig vrijwillig is en niet stiekem alsnog verplicht, gelogen dat er nooit voordelen zouden komen voor mensen die gevaccineerd zijn, gelogen dat we nooit toegangstesten voor terrassen zouden krijgen, gelogen dat mensen zich nooit gedwongen zouden voelen om te bewijzen dat ze zijn gevaccineerd, gelogen dat jongeren die voor de zomer de prik zouden halen een summer of love tegemoet zouden zien, gelogen dat alle maatregelen per 1 november zouden worden opgeheven en vooral — dat is de grootste leugen — gelogen dat dit beleid ook maar iets met volksgezondheid te maken zou hebben.
Bron: https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/plenaire_verslagen/detail/2023-2024/74#bb9be372
In een tijd waarin transparantie en eerlijkheid essentieel zijn voor vertrouwen en effectief bestuur, stelt het voortdurende patroon van vermeend 'geheugenverlies' en selectieve communicatie Mark Rutte's leiderschap op de proef. Nederland verdient leiders die betrouwbaarheid hoog in het vaandel hebben staan en consistent zijn in hun acties. Rutte's falen om deze normen na te leven, werpt serieuze vragen op over zijn geschiktheid om het defensiebeleid en militaire operaties van 30 lidstaten om collectieve veiligheid te waarborgen te gaan coördineren (NAVO).
